صدایش در گلو خفه و نالههایش مثل نفسهای خشدار شده بود. تمام روز شیون سر داده بود و از خدا میخواست که او را هم ببرد. سه پسر جوان و نوجوانش یکجا با هم در دپوی سوخت طعمۀ آتش شده بودند. حتی نتوانسته بود صورتهایشان را ببیند و با آنها وداع کند. آنهایی که حضور داشتند هرکدام یاد داغ خود میافتادند. آن که ماشینشان در جاده تصادف کرده و شش نفر از خانوادهاش را یکجا از دست داده بود. آن که دو پسرش در آتش سوختند، ماشین بارش گازوئیل بود. آن که پسرش را تیر کرده بودند، تازه ازدواج کرده بود. آن که پسرش اعدام شده بود. آنکه دخترش سر زا رفته بود. آن که دخترش بهخاطر نداشتن دارو جان داده بود. و... . در این جمع هیچ امیدی به زندگی نبود.
عواملی چون فقر مادی و فرهنگی، کمبود امکانات پزشکی، رژیم غذایی نامناسب و سوءتغذیه، تصادفات رانندگی ناشی از بیاحتیاطی و سرعت زیاد، جادههای غیراستاندارد، بیتفاوتی و تأخیر در در درمان بیماریها، اعتیاد و مرگهای زودهنگام ناشی از آن، مرگ سوختبران جوان در اثر تصادفات و تیراندازیها، اعدامهای محکومین موادمخدر و قتل، درگیریهای طایفهای و قتلهای ناشی از آن، حمل اسلحه و نداشتن مهارت کنترل خشم، نبود حداقل استانداردهای زندگی، نامطلوب بودن شرایط اقتصادی و محیطی و اجتماعی، فرزندآوری در سنین پایین، استرسهای فردی و اجتماعی، افسردگی و برخی عوامل دیگر باعث شده است که میانگین سن فوتشدگان در سیستانوبلوچستان پایین باشد. طبق جدیدترین آمار ادارۀ کل ثبت احوال کشور میانگین سن در استان ما ۵۰.۷ سال است که ۱۶.۵ سال از میانگین کشوری کمتر است. و این یعنی امید به زندگی در این استان خیلی پایین است.
امید به زندگی یک شاخص آماری است که میانگین طول عمر افراد یک جامعه را نشان میدهد. یا به عبارت دیگر اینکه هر فرد انتظار دارد چند سال عمر کند. چون در این استان این انتظار پایین است به دلایلی که گفته شد و دلایل ریز و درشت دیگر، جوانان پروایی برای جان خود ندارند و خیلی زود به دام مرگ میافتند.
همه ما برای تغییر هر یک از عوامل فوق مسئولیم، اما چگونه؟
شاید نتوانیم مشکلات اقتصادی و جادههای غیراستاندارد و کمبود امکانات پزشکی و نبود زیرساختهای مناسب و بیکاری را حل کنیم؛ اما میتوانیم میزان تحصیلات و سطح سواد خود را در زمینههای مختلف بالا ببریم؛ مراقبتهای فردی خود را افزایش دهیم؛ در حفظ پاکیزگی محیط زیست بکوشیم؛ روابط اجتماعی خود را بهبود بخشیم و تعاملاتی سالم و مثبت با هم داشته باشیم؛ حمایتهای اجتماعی را افزایش دهیم؛ هنگام رانندگی احتیاط کنیم؛ مهارتهای کنترل خشم را در خود تقویت کنیم؛ همدلی کنیم؛ ورزش کنیم؛ استرس خود را کاهش دهیم؛ سیگار نکشیم؛ روابط خانوادگی محبتآمیز داشته باشیم؛ ازدواجهای سالم و فرزندآوری بهموقع داشته باشیم؛ درگیریهای طایفهای را کم کنیم و همه با هم مهربان باشیم و بر خدا توکل کنیم.
همۀ اینها عوامل مؤثری بر افزایش امید به زندگی هستند.
سخت است که حداقل استانداردهای زندگی را نداشته باشیم و بخواهیم با امید به زندگی ادامه دهیم، اما غیرممکن نیست.
